«نوروز تیری است که از چلهی کمان آرش رها شد»
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نوروز را تیری دانست که از چلهی کمان آرش رها شده و تصریح کرد که اگر همچون آینه به نوروز نگاه کنیم، قد و بالای فرهنگ خود را در آن میبینیم. به گزارش گروه فرهنگی ایرنا از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری سید محمد بهشتی این مطالب را در همایش ملی نوروز میراث صلح که در محل پژوهشگاه برگزار شد مطرح ساخت. وی افزود: زمانیکه از میراث فرهنگی ملموس و غیر ملموس، منقول و غیر منقول صحبت می کنیم در حقیقت از آثاری سخن می گوییم که به صفت مظهریتشان در فرهنگ اهمیت می یابند یعنی اگر مظهریت نسبت به فرهنگ در آثار تاریخی مد نظر قرار نگیرد آنها موضوعیت خود را از دست خواهند داد . وی با بیان این که اگر یک شی موزه ای را بدون دلالت فرهنگی تاریخی اش در نظر بگیریم به درد ما نمی خورد گفت: این وضعیت راجع به آئین ها و سنت ها هم وجود دارد و اگر صفت مظهریت آنها نباشد اهمیت آثار نادیده گرفته می شود . وی فرهنگ پاسخ راسئوال کیستی و کجایی مردم و دانایی اهل یک سرزمین دانست و افزود:ممکن است که یک جامعه متذکر این دانایی باشد یا نباشد که در این صورت آثار تاریخی وظیفه دارند که کیستی و کجایی را به یادشان بیاورند . بهشتی با اشاره به اینکه در طول تاریخ دوره هایی را داشته ایم که جامعه دچار نسیان شده افزود :هر جامعه ای همواره از فرهنگ خویش برخوردار است اما همیشه از آن بهره مند نیست و این بهره مندی مقدماتی دارد که باید اتفاق بیفتد . وی گفت: یکی از اتفاق هایی که در طول تاریخ به تناوب شاهد آن بوده ایم نسیان فرهنگی است و نظر کردن به آئین ها قرار است ما را از نسیان خارج کنند . رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اظهار داشت : برخی از آثار تاریخی در قید حیات اند مانند نوروز ، محرم، زبان فارسی و... که قادریم با آنها ارتباط برقرارکنیم ولی برخی نیز مانند سفال ها ، لوح ها و ... قادر به سخن گفتن نیستند،اما آنهایی که زنده اند آنهایی هستند که ما هنوز زیر سایه شان می نشینیم و از میوه آنها بهره مند می شویم . وی با بیان این که برخی از آثار مظهریت بیشتری دارند و برخی مظهریتشان به کمال رسیده و آینه های تمام قدی رو به فرهنگ هستند تصریح کرد: اگر به صفت آینه به نوروز بنگریم قد و بالای فرهنگ خودمان را در آن خواهیم دید . وی با اشاره به مواردی که نوروز می تواند آنها را حل و فصل کند ،گفت : نوروزمانند یک برهان قاطع می تواند بگوید ایران وجود دارد و مرزهای جغرافیایی آن کجاست . به گفته بهشتی ، نوروز همان تیری است که از چله کمان آرش رها شده و مرزها را مشخص کرده است. بهشتی با اشاره به اینکه تقسیمات سیاسی قلمروی فرهنگی ایران را تکه پاره کرده است گفت : بعد از فروپاشی شوروی حتی تحصیل کرده های ما از اینکه تاجیک ها فارسی سخن می گویند تعجب می کردند ،حالا ببینیداین افراد با کشورهایی که فارسی صحبت نمی کنند و نوروز را جشن می گیرند،چقدر سوءتفاهم دارند . رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تاکید کرد :این کشورها با خودشان و ما در خیلی از موضوعات اختلاف دارند و در مجامع جهانی خیلی از اوقات رقیب هم هستیم و گاهی برای بهبود روابط متوسل به غریبه ها می شویم اماوقتی موضوع نوروز مطرح می شود همه رفیق می شویم . به گفته بهشتی ، نوروز همه را باهم آشنا و مهربان می کند و زمانیکه از پنجره نوروز به هم می نگریم می بینیم که تا چه اندازه همدیگر را دوست داریم . بهشتی تصریح کرد: خیلی اوقات این تصور وجود دارد که فرهنگ ایرانی پایش روی زمین نیست و ما باید پایمان به زمین برسد در صورتیکه نوروز به ما شهادت می دهد که هیچ پدیده فرهنگی در ایران نیست که پایش روی زمین و سرش روی ابرها نباشد. وی افزود:به این دلیل که اول فروردین نوروز است و این در مورد هیچ روزی صدق نمی کند زیرا که در این روز گیاهان ، جانوران و... یک جور دیگر فعالیت می کنند یعنی نوروز زمین را در اختیار دارد و پایش روی زمین است. وی با بیان اینکه نوروز شهادت می دهد که ما دچار گسست و انقطاع فرهنگی نشده ایم تصریح کرد :ممکن است که از فرهنگ خویش بهره مند نباشیم ولی از آن برخورداریم و فرهنگ کار خودش را انجام می دهد ، حتی اگر ما در رودخانه فرهنگ در جهت رودخانه پارو نزنیم ولی او به فعالیت ادامه داده و خشک نمی شود . بهشتی در پایان تصریح کرد :پدیده هایی مانند نوروز، شاهنامه ، اصفهان دوره صفوی و... که آینه های تمام قد فرهنگ ایرانی اند چه مورد توجه ما قرار گیرند و چه نگیرند وجود داشته و در زندگی ما تأثیر دارند و اگر ما بخواهیم طعم سعادتمندی را بچشیم خوب است که در این آینه ها نظر کنیم و به یاد بیاریم که کیستیم . ارائه ۵۰ مقاله علمی علیرضا حسن زاده رییس پژوهشکده مردم شناسی دیگر سخنران این نشست گفت :ضرورت ها و نیازهایی که در ارتباط با نوروز مطرح بود و مفهوم میان فرهنگی آن توجه ما را به مقوله صلح برانگیخت و در نهایت برگزاری این همایش با این نام رقم خورد . وی افزود :در این همایش بر اساس مفهوم' نوروز ، میراث صلح ' ۹محور موضوعی عنوان و مقالات بسیاری به دبیرخانه همایش ارسال شد که چکیده این مقالات در ۳جلد کتاب به همت انتشارات پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به چاپ رسیده است . وی تصریح کرد : در این همایش ۵۰ مقاله علمی از سوی چهره های برجسته مردم شناسی و نوروز شناسی در ۵سالن موازی ارایه خواهد شد . به گفته حسن زاده نوروز پیام آور صلح است و قرن هاست که ایرانیا ن از طریق آن با ملل دیگر ارتباط برقرار می کنند. همایش ملی " نوروز میراث صلح " که مراسم گشایش آن امروز برگزار شد به مدت دو روز و با ده نشست علمی در تالارهای همایش پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، موزه ملک، موزه پست و پژوهشکده تخصصی آرامستان ادامه دارد.
|